Kawa
Bez wysokiej jakości kawy nie uda nam się przygotować smacznego naparu. Przede wszystkim należy zadbać o to, aby kawa była świeżo palona i oczywiście mielona w ekspresie. Wybór rodzaju kawy jest kwestią gustu, jednak w obrębie każdego rodzaju znajdziemy ziarno wyższej i gorszej jakości, co będzie przekładało się nie tylko na smak naparu, ale i na cenę. Zanim dokonamy zakupu większego zapasu, warto sprawdzić różne gatunki, aby się przekonać, czy odpowiadają nam kawy bardziej gorzkie, czy owocowe z kwasowością. Najlepiej kupić mniejsze ilości – 250 a nawet 100 g, przyrządzić kawę i dać ją do degustacji pracownikom firmy. Trzeba mieć na uwadze, że kawy mocniej palone, bardziej gorzkie, lepiej sprawdzą się z mlekiem. Zwolennicy popularnej w Polsce mokki częściej będą sięgali po kawy łagodniejsze lub z lekką kwasowością.
Grubość przemiału
W zdecydowanej większości ekspresów automatycznych nie da się uzyskać kawy takiej jakości, jak w profesjonalnym urządzeniu kolbowym, ale ustawiając młynek na jak najdrobniejszy przemiał, można zbliżyć się do smaku kawy z kawiarni. Z drobnym przemiałem wiąże się problem wydajności pompy w ekspresie. Niekiedy może się okazać, że przy skrajnie drobnym przemiale, urządzenie nie będzie w stanie przepchnąć wody przez zmielone ziarna kawy. W takim przypadku, należy ustawić młynek na odrobinę grubszy przemiał i próbować dalej. Im drobniejsze mielenie, tym większa będzie wydajność kawy.
Ilość parzonej kawy
Tutaj mamy problem, bo większość ekspresów nie waży kawy, a masa przemiału zależy od ustawienia grubości i czasu mielenia. Aby zorientować się, ile faktycznie kawy ekspres wykorzystuje do sporządzanie porcji naparu, warto wsypać odmierzoną ilość, np. 50 g i sprawdzić, ile kaw uda nam się zrobić. Pamiętajmy jednak, że zmiana kawy lub zmiana grubości przemiału kompletnie zrujnują efekt naszych wcześniejszych obliczeń.
Każdy ekspres automatyczny posiada regulację ilości kawy służącej do zaparzenia porcji. Według przyjętych na świecie standardów, proporcje przemiału do użytej wody są następujące:
- ristretto espresso – 18 g kawy daje 18 g naparu (proporcja 1:1)
- normalne espresso – 18 g kawy daje 36 g naparu (proporcja 1:2)
- długie espresso (espresso lungo) – 18 g kawy daje 48 do 64 g naparu (proporcja 1:3 do 1:4)
Oczywiście nie jest to żadna obowiązująca uniwersalnie norma, bo w różnych miejscach na świecie panują różne zwyczaje i standardy. Co ciekawe, najmocniejsze espresso wcale nie jest podawane we Włoszech. Tradycyjna włoska metoda robienia espresso przewiduje napar w proporcji 1:3. Włosi trzymają się tej formuły od dziesięcioleci. Podczas gdy renomowane kawiarnie w USA i Europie z 16-19 gramów kawy uzyskują 24-38 gramów naparu, włoskie kawiarnie z około 7 gramów kawy przyrządzają 21-gramowym espresso.
W biurach espresso jest rzadkością, co wynika głównie z ograniczeń stosowanych urządzeń. Na bazie naszych doświadczeń możemy stwierdzić, że klienci najczęściej chcą zaparzyć cappuccino, latte cappuccino lub americano. Oto proporcje na te kawy:
- Caffè Americano – proporcja 2:1 – dodajemy dwa razy tyle wody ile mamy espresso; czasem stosowana jest też proporcja 3:1;
- Caffè Cappuccino – proporcja 1:1:1 – tyle samo espresso co mleka i piany mlecznej
- Caffè Latte – do podwójnego espresso należy dodać dwa razy tyle mleka i przykryć 1 cm piany mlecznej
Temperatura wody
Większość ekspresów automatycznych ma możliwość ustawienia temperatury wody służącej do zaparza kawy. Właściwa temperatura zależy od osobistych preferencji i od rodzaju kawy, ale co do zasady, 100% arabika może być parzona w nieco niższej temperaturze, zaś mieszanki z domieszką robusty w wyższej. Niższa temperatura parzenia daje kwaśniejszą kawę.
Czas parzenia
Przyjmuje się, że optymalny czas parzenia kawy to 26-28 sekund, choć i tutaj parametry mogą być bardzo różne w zależności od osobistych preferencji. Większość ekspresów posiada funkcję preinfuzji (blanszowania kawy), czyli zalewania porcji kawy gorącą wodą i odczekania kliku sekund. Czas preinfuzji nie wliczany jest to właściwego czasu parzenia kawy.
Czystość ekspresu
Wiele osób zapomina o tym, że na smak kawy duży wpływ ma czystość ekspresu. Podkreślmy, że odkamienianie to inny proces niż czyszczenie. Różne rzeczy widzieliśmy w serwisowanych przez nas ekspresach i zapewniamy, wiele z nich musiało psuć smak. Regularne czyszczenie oraz odkamienianie ekspresu przedłuża żywotność maszyny, a dodatkowo pozytywnie wpływa na smak parzonej kawy. Podczas parzenia kawy, z ziaren kawy wydobywają się olejki, które pozostają w przewodach ekspresu, Warto więc raz na jakiś czas wyczyścić ekspres przeznaczonymi do tego środkami i pić kawę bez pozostałości po kilkudziesięciu ostatnich parzeniach.